Kedim Hapşırıyor: Sebepleri ve Yapılması Gerekenler
Hapşırma, vücudun tahriş edici maddeleri burundan dışarı attığı yararlı bir fonksiyondur. Köpekler, tavuklar, filler, kertenkeleler ve kediler de dahil olmak üzere çok sayıda hayvan türü bu fonksiyonu gerçekleştirir. Ancak bazı insanlar “kedim hapşırıyor” diyerek büyük endişeler yaşayabilirler. Çok sevimli bir ses duyulmasına vesile olan bu durumun birden çok nedeni mevcuttur.
Kedilerde hapşırma, genellikle endişe verici olmayan normal burun temizleme sürecinin bir parçasıdır. Ancak sürekli tekrar etmesi veya başka semptomların mevcut olması altta yatan bir hastalığa işaret olabilir. Bu yazıda, “Kedim sürekli hapşırıyor ne yapmalıyım?” sorusuna kapsamlı bir yanıt sunacağız. İşte kedi hapşırması hakkında bilmeniz gereken her şey…
Kedi Neden Hapşırır?
Evcil hayvan hapşırmasının teşhis edilmesi çeşitli nedenlerden dolayı şaşırtıcı derecede zor olabilir. Öncelikle veterinerin minik dostunuzun gerçekten hapşırdığını doğrulaması gerekir. Sebebi bazı durumlarda öksüren kedi hapşırıyor sanılabilir. Ayrıca öğürme, hıçkırık ve hırıltı da yanlışlıkla bununla karıştırılabilir. “Kedim hapşırıyor” diyenler, doktorların bunun gerçek bir semptom olup olmadığına karar verebilmesi için video çekebilirler.
Patili dostlarımızın ara sıra hapşırması normaldir. Bazen heyecan ve fazla hareket etme bu durumun yaşanmasına neden olabilir. Semptomu daha karmaşık hale getiren şey, devamlı halde olmasıdır. Bir kedi sürekli hapşırıyor ise sebebi burnu kaşındırabilecek bir toz tanesi kadar basit olabilir. Bunun yanı sıra farklı ciddi rahatsızlıklar da nedenler arasında yer alabilir. Altında birden fazla neden olabilecek olmasıysa bu sorunu evcil hayvan sahipleri için daha karmaşık hale getirmektedir. En yaygın sebeplerden bazıları aşağıda sıralanmışlardır.
- Etraftaki tozlar
- Güçlü kimyasal kokular
- Alerjiler
- İç veya dış enfeksiyonlar
- Diş hastalığı
- Yabancı cisimler
Kedilerin hapşırma nedenleri genellikle yukarıda listelenen tetikleyicilerdir. Eğer görülen semptom geçmiyorsa ve başka belirtiler de ortaya çıktıysa, tedavinin gerekli olup olmadığına karar vermek için acil veteriner ekibiyle iletişime geçmelisiniz.
Üst Solunum Yolu Enfeksiyonu
Kedi hapşırma hastalıklarının başında genellikle viral üst solunum enfeksiyonları (URI) gelir. Çoğu zaman “soğuk algınlığı” ya da “kedi gribi” olarak adlandırılan bu hastalıklar; virüs, bakteriyel ve mantar sebepli görülebilirler. 7 ile 21 gün arasında sürdüklerini belirtmek mümkündür. Komplikasyonsuz vakalar için geçerli olan ortalama süreyse 7 ile 10 gün kadardır.
Kedilerde solunum yolu rahatsızlıklarının yaygın belirtileri şunlardır:
- Sık sık tekrar eden, saatler sürebilen hapşırma
- Burundan veya gözlerden; berrak, sarı, yeşil veya kanlı görülebilen olağan dışı akıntı
- Tekrarlanan öksürük ve yutkunma
- Uyuşukluk
- Yüksek ateş
- Dehidrasyon veya iştah kaybı
- Sulu veya kırmızı gözler
- Nefes alırken güçlük çekme
- Normalden hızlı nefes alma
- Ağızdaki ülserler veya yaralar
- Şişmiş lenf düğümleri (büyümüş bezler)
- Aşırı salya akması
- Boğuk veya hırıltılı miyavlama
Özellikle yavru kedi hapşırma vakaları solunum enfeksiyonunun bir göstergesi olabilir. diğer bir deyişle bu hastalık yaşlı kedilerin yanı sıra aşılanmamış ve bağışıklık sisteminde sorun olan minik yavrularda görülür. Enfeksiyonlara neden olan virüslerin çoğu son derece bulaşıcı olduğundan, barınaklarda ve çok hayvanlı evlerde yaşayan canlılar daha sık maruz kalabilirler. Aşılanmamışlarsa savunma mekanizmaları da normalden düşük olurlar.
Üst Solunum Yolu Enfeksiyonu Tedavisi
Solunum yolu rahatsızlıkları genellikle evcil hayvanlardaki hapşırığın temel nedenidir. Bu noktada feline calicivirus ve feline herpesvirus virüslerinin bahsi geçen hastalıklarının neredeyse %80’ine sebep olduğunu da bilmek gerekir.
Patili dostunuzun solunum enfeksiyonuna neden olabilen herpes virüsüne yakalanmasını önlemek için erken yaşta aşı yaptırmanız gerekir. Bu, onların sözü edilen hastalıkları kapmasını tamamen engelleyemez ancak bağışıklık sistemlerini güçlendirir. Böylece enfeksiyonlara karşı direnç kazanırlar.
Solunum yolu problemlerinin tedavisi belirtilerin derecesine göre değişiklik gösterir. Genellikle hafif semptomları olan vakalarda URI’ler 10-15 gün sonra kendi kendine iyileşebilirler. Diğer durumlardaysa aşağıdaki bazı ek uygulamalar gerekebilir:
- Antiviral ilaçlar veya antibiyotikler
- Göz veya burun damlaları
- Steroidler
- Deri altı sıvıları (dehidrasyon içeren durumlarda)
Şiddetli vakalarda sıvılarla beslenme desteği sağlanması gibi çeşitli yoğun tedaviler için klinikte yatılı kalmak gerekebilir. Üst solunum yolu enfeksiyonları tedavi edilmezlerse; zatürre, kronik solunum sorunları ve hatta körlük gibi başka birkaç ciddi komplikasyonlara yol açabilirler.
Her hapşıran kedi üst solunum yolu enfeksiyonuna sahip değildir. Ancak bundan şüpheleniyorsanız hem içinizin rahatlaması hem de kedinizin iyi olması için evinizde şunları yapabilirsiniz:
- Burnundan ve yüzünden gelen sıvıları ılık, nemli pamukla sık sık temizleyiniz.
- Konserve mamayı ısıtarak yemek yemesini sağlamaya çalışınız.
- Su kabında bol miktarda temiz su olduğundan emin olunuz.
Bahsedilen önerilerin yanında burun kanallarının nemli kalması da önemlidir. Bunun için de ortamdaki havayı temizlemek adına buharlı nemlendiriciler kullanabilirsiniz.
Kedilerde Alerjik Hapşırma
İnsanlardan farklı olarak alerjiler minik dostlardaki hapşırmanın yaygın bir nedeni değildir. Bunun yerine semptomları genellikle lezyonlar, kaşıntı ve saç dökülmesi gibi cilt tahrişleri şeklinde ortaya çıkar. Ancak bazı cinslerde, özellikle de astımlı hayvanlarda, gözlerde kaşıntı ve sulanmanın yanı sıra öksürme, hapşırma, hırıltı gibi başka belirtiler de görülebilir.
Kedilerde alerjik hapşırma; yenilen yemeklerden, ev temizlik ürünleri gibi çevresel etmenlerden ya da polen gibi daha doğal alerjenlerden kaynaklanabilir. Yılın belirli bir zamanında meydana geliyorsa mevsimsel bir etkinin sonucu da olabilir. İnsanlarda “saman nezlesi” olarak bilinen bu duruma hayvanlarda “alerjik rinit” denir.
Ne yazık ki, kedilerdeki alerjinin net bir tedavisi yoktur. Ancak semptomları veteriner dahiliye uzmanları tarafından hazırlanan özel bir tedavi planıyla yönetilebilir. Bunun yanı sıra aşılarla ya da veteriner eczanesinden alınan diğer ilaçlarla da bu zorlu süreç hafifletilebilir.
Kedilerde Pire Alerjisi Belirtileri Nedir?
Pireler, küçük tüylü hayvanlarımızda çeşitli alerji sorunlarına neden olabilirler. Kaşıntı, ciltlerinde tahrişin yanı sıra derilerinde yaralar açabilir. Üstelik kendilerini çizmelerine bile sebep olabilir. Pire ısırığı; patili dostunuzun yalnızca ısırıldığı yerde değil, vücudunun her noktasında alerjik reaksiyonlar oluşturabilir. Kedilerde pire alerjisi birçok durumla kendini belli eder. Bunları şöyle sıralayabiliriz:
- Sürekli temizlenme isteği
- Alopesi (Kürk kaybı)
- Küçük döküntüler
- Eozinofilik dermatit
- Siyah lekeler
Sürekli kaşınmayla da ortaya çıkan pire alerjisi genellikle baş, boyun, karın ve arka bacak çevresinde görülür. Hayvanlar kaşıntılarını dindirmek amacıyla genellikle derilerini aşırı derecede çizer, yalar ve ısırırlar. Bu da kırmızı, çiğ, enfekte lekelere ve ciddi vakalarda “eozinofilik dermatit” durumuna neden olur. Tedavi edilmediği takdirde yaşam kalitesini ciddi şekilde etkileme potansiyeline sahiptir. Ancak çoğu durumda bu alerji yönetilmesi oldukça basit bir durumdur.
Kedilerde Pire Alerjisi Nasıl Giderilir?
Pire alerjisi olan kedilerin çok sıkı bir kontrole ihtiyaçları vardır. Bununla birlikte, birçok tedavi yöntemi pireleri bir süreç içerisinde aşama aşama ortadan kaldırır. Bu esnada hayvanlar hala ısırılabilir, kaşınabilir veya başka reaksiyonlar gösterebilir. Dolayısıyla çoğu pire alerjisi vakasında hayvanların etkilenmesini tamamen durdurmak için kovucu ilaçların kullanılması önerilir. Ayrıca yalnızca kedilerde değil evin tamamında da aynı ilaçların kullanılması gerekir. Tüm bunların yanı sıra veterinerler tarafından önerilen ürünleri düzenli uygulamak da büyük önem taşır.
Kedi Hapşırmasında Yapılması Gereken Müdahaleler
Minik dostunuz yalnızca ara sıra hapşırıyorsa, başka hiçbir belirti yoksa ya da sadece çok hafif semptomlar mevcutsa 1-2 gün bekleyebilirsiniz. Böylece herhangi bir değişiklik olup olmayacağını gözlemlersiniz. Öte yandan henüz yeni doğmuş yavru hayvanlarda bu tür semptomlar görüldüğünde mutlaka bir veteriner hekim tarafından görülmeleri gerekir.
Kedilerde sürekli hapşırma görülürse, başka semptomlar eşlik ediyorsa, özellikle de yeme içme kesildiyse doğru teşhis ve tedavi için veterinere gitmek gerekir. Burundan nefes alamama, iştahsızlık, koku ve tat kaybı üst solunum yolu rahatsızlıklarının çok yaygın belirtileridir. Bazı koşullarda yutma güçlüğü de gözlemlenebilir.
Eğer evcil hayvanınız daha hafif bir hapşırma sorunu yaşıyorsa evde uygulanan yöntemler işe yarayabilirler. Bu durumda uygulanabilecek birkaç yol vardır. İlk olarak küçük dostunuzun oda spreylerini ya da diğer kokulu ürünleri soluduğunda hapşırıp hapşırmadığını kontrol ediniz. Bu tarz ürünler, burun ve gözlerinin sulanmasına neden olabilirken aynı zamanda solunum yolu hastalıklarına da sebebiyet verebilir. Evde yapılabilecek diğer müdahalelerden bazıları şunlardır:
- Toksik dezenfektanlardan kaçının
- Buharlaştırıcı kullanın
- Güçlü yiyeceklerle besleyin
Minik dostlarınızın semptomlarını hafifletmeye çalışmak istiyorsanız, birkaç malzemeyle bunu gerçekleştirebilirsiniz. Kedinin tıkalı burnunu nemli bir bezle veya ılık suya batırılmış pamukla günde birkaç kez temizlemek olumlu sonuç verebilir.
Hapşıran Kediye Ne İyi Gelir?
Hapşıran hayvanlara en iyi gelecek şey elbette veterinerin önerdiği ve verdiği ilaçlardır. Ancak duruma göre evde bakılarak da iyileştirilebilirler. Çoğu durumda yeterince ilgi göstermek kedinizin rahat etmesine ve hapşırma sıklığının azalmasına yardımcı olur. Evde yapabileceğiniz çeşitli bakım önerileriyse şunlardır:
- Kedinizin yüzünü temizlemek için nemli bir bez kullanınız.
- Evinizi temiz ve tozsuz tutunuz.
- Az tozlu kedi kumu kullanınız.
- Aerosol, güçlü kokulu parfüm ve kimyasal maddeler kullanmaktan kaçınınız.
- Havadaki nem oranını nemlendiriciler kullanarak yükseltiniz.
- Kolay erişilebilir bir yerde bol miktarda içilebilir su olduğundan emin olunuz.
- Yemeye teşvik etmek için ilgisini çeken lezzetli öğünler hazırlayınız.
Evdeki yöntemler işe yaramazsa doğruca veterinere gidilmesi gerekir. Uzman hekim ziyaretinizin sonuçlarına bağlı olarak ilaçlı tedavi yöntemlerinin uygulanması gerekebilir. Bakteriyel enfeksiyonlar için muhtemelen bir antibiyotik kürü reçete edilecektir. Bu tarz rahatsızlıklara sahip olan hayvanların evde de bakıma ihtiyaçları olacaktır. Diğer durumlarda ortaya çıkan sağlık problemini tedavi etmek için veterinerinizin takdirine bağlı olarak çeşitli takviyeler reçete edilecektir. Eğer evcil hayvanınız yemeyi ve içmeyi bıraktıysa beslenme desteği ve intravenöz sıvılar da gerekebilir.
Birçok durumla alakalı daha detaylı bilgi almak, can dostunuza en uygun olan tedavi yöntemlerini öğrenmek için Animal Park ile iletişime geçebilirsiniz. Böylece alanında uzman hekimlerden destek alma şansına sahip olursunuz. Minik yavrularınız için ideal olan bakıma ve ilgiye de bu şekilde erişebilmeniz mümkündür.
Kedi Hapşırmasında Sıkça Sorulan Sorular
Kedim Hapşırıyor Endişelenmeli miyim?
Kedi hapşırması çoğu zaman tehlikeli bir durum değildir. Ancak her geçen gün daha sık hapşırıyorsa veya bu duruma başka sağlık belirtileri de eşlik ediyorsa hasta olabilir. Dolayısıyla tıbbi müdahaleye ihtiyaç duyabilir. Bu tarz anlarda hiç vakit kaybetmeden veterinere gidilmelidir.
Kedimi Evde Nasıl İyileştirebilirim?
Alerjik bir durumdan dolayı hapşırıyorsa, antihistaminikler ve steroidlerle yardımcı olunabilir. Semptoma neden olan herhangi bir enfeksiyon varsa antiviraller veya antibiyotikler gibi ilaçlar da yararlı olabilir. Ancak bu tarz takviyeleri kullanmadan önce mutlaka veterinere danışılması gerekir.
Kedi Hapşırması İçin Evde Kullanılabilecek İlaç Var mı?
Veteriner tavsiye etmeden hiçbir ilaç kullanılmamalıdır. Ancak evinizde tıkalı burnunu nemli bir bezle veya ılık suya batırılmış pamukla günde birkaç kez temizlemek gibi yöntemleri uygulayabilirsiniz. Hava temizleyicisi kullanmak da çok hapşıran bir kediye yardımcı olabilir.